Tapu kaydının kanuna aykırı ve usulsüz olduğu durumlarda açılan ve tapu kaydının tekrar gerçek hak sahibi adına düzenlenmesini sağlayan davadır.

Tapu İptal Davasında Zaman Aşımı Ne Kadardır?

Kadastrodan kaynaklı tapu iptal ve tescil davaları 10 yıl içinde açılmak zorundadır. Kadastro çalışmaları sonrasında oluşmuş bir tapu kaydına karşı dava açılmak isteniyorsa, dava kaydın oluşmasından itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır.

Yolsuz tescil sebebine ve mirasçılar arasında muris muvazaasına dayanan tapu iptal davaları süreyle sınırlı değildir, ayni hakka dayandığı için zamanaşımı ve hak düşürücü süre yoktur.

Tapu kayıtlarına güvenerek taşınmazı satın alan iyiniyetli kişiler için olağan zamanaşımı süresi işler ve 10 yılık sürenin sonunda tapu geçerli hale gelir.

Ayrıca 6098 sayılı TBK 39.maddesi bir yıllık zamanaşımı süresi öngörmüştür, maddeye göre bir yıl içinde dava açılmazsa tescil geçerli olur. ‘Yanılma veya aldatma sebebiyle ya da korkutulma sonucunda sözleşme yapan taraf, yanılma veya aldatmayı öğrendiği ya da korkutmanın etkisinin ortadan kalktığı andan başlayarak bir yıl içinde sözleşme ile bağlı olmadığını bildirmez veya verdiği şeyi geri istemezse, sözleşmeyi onamış sayılır.

Tapu İptali Davası Avukatı ve İşleyiş Süreci

Tapu iptal ve tescil davası için dilekçe eksiksiz ve kusursuz bir dilekçe hazırlanmalıdır. Bu aşamada gayrimenkul hukuku avukatlarından destek alınmalıdır. Hazırlanan dilekçe ile taşınmazın bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemesinde tapu iptal davası açılır.

Gayrimenkulün kayıt bilgileri, olayın özellikleri, hukuka aykırı durumlar tek tek belirtilmelidir. Davayı açan hak sahibi iddiasını tanıkla ispat etmek istiyorsa tanık listesi ve başkaca delilleri, keşif ve bilirkişi talepleri dava dilekçesinde yer almalıdır. Mahkeme mevcut tapu kayıtları incelenir ve Tapu tescil işlemlerinde hukuka aykırılık olup olmadığı araştırılır. İki tarafın tanıkları dinlenir, gerekli görülürse bilirkişi raporu istenir ve keşif yaptırılır ve bu sonuçlara göre karar verilir.

Dava, konusu ve masrafları bakımından değerlendirildiğinde oldukça önemli davalardandır. Bu sebeple dava, ilk aşamadan itibaren gayrimenkul davası Avukatından profesyonel yardım alınarak takip edilmeli ve  hak kayıplarına uğranmamalıdır.

Tapu İptal ve Tescil Davası Kime Karşı Açılır?

Tapu iptal davası, tapu kaydında taşınmazın maliki olarak gözüken kişiye karşı açılır. Tapuda kayıtlı malikinin ölü olması halinde, malikin mirasçılarına karşı açılabilir.

Tapu İptal Davasını kimler Açabilir?

Tapu kayıtları alenidir. İlgili herkes inceleyebilir. Bir tapu kaydı usule ve kanuna aykırı olarak oluşmuş ise, o kaydın iptalinde kendisinin bir menfaati olan herkes tapu iptal davası açabilir.

Tapu İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?

6100 sayılı HMK. nun 2/1. maddesi uyarınca görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir.

6100 sayılı HMK. nun 12/1. maddesi uyarınca yetkili mahkeme, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir, tek ve kesin yetkilidir.

Kamulaştırma Davası ve Vekalet Ücreti

Kamulaştırma bedelinin tespiti davalarında davacı idare lehine vekalet ücretine hükmedilemez.

Anayasa Mahkemesi 9 Mayıs 2019 Tarihli ve Başvuru No:2016/9364, 1 Haziran 2019 Tarihli ve 30791 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan kararına göre;
Kamu idaresi tarafından teklif edilen kamulaştırma miktarını kabul etmeyen taşınmaz sahibi aleyhine açılan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davası sonunda mahkemece taşınmaz sahibi aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesini Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlali olarak kabul etmiştir. Taşınmaz sahibi aleyhine, idare lehine vekalet ücreti hükmedilmesi Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlalidir.

Kanuna göre, mahkeme heyetinin harcırahları, bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler Kamulaştırmayı yapan idarece ödenir. Yargılama giderlerinden davacı idare sorumludur.

Ancak Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemelerinin, davacı ve davalı için de karşılıklı olarak avukatlık ücreti ödenmesine karar verdiği uygulamalar mevcuttur. 2942 sayılı kanunun 10 ve 29. Maddeleri ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 326/1. Maddelerine göre davacı idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmesin doğru değildir.

Kamulaştırma davası ile mal sahibi ya da idarenin lehine veya aleyhine bir hüküm verilmemektedir, tespit niteliğinde bir karar verilmektedir. Mal sahibi kanunun getirdiği zorunluluktan dolayı davalı konumundadır.

Kanunda sayılan yargılama giderleri yanındaki “…bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler Kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.” İfadesine göre, idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmemelidir.

Kamulaştırma Davalarında Bedel Tespit Esasları

Kamulaştırma Kanunu’nun 11. maddesinde bedel tespit esasları sayılmıştır.

1. Taşınmazın cinsi ve nevi

Söz konusu taşınmazın arazi mi, arsa mı, kat mülkiyetine tâbi bağımsız bölüm mü; arazi olması halinde tarla mı, çayır mı, bağ, bahçe mi; taşınmaz üzerinde yapı varsa bu yapının cinsi, bina olması halinde binanın ahşap mı, karkas mı, kârgir yapı mı olduğu, ev, otel, işyeri mi olduğu bedel tespiti bakımından oldukça önemlidir.

2. Taşınmazın yüzölçümü

Kanuna göre kamulaştırmayı yapacak idare tarafından taşınmaz malların veya kaynakların sınırını, yüz ölçümünü ve cinsini gösterir ölçekli planı yaptırılır ve kamulaştırılacak alanların tespitinde  bu ölçekli plan ve kroki esas alınır.

3. Kıymetini etkileyebilecek bütün nitelik ve unsurları ve her unsurun ayrı ayrı değeri

Kıymeti etkileyecek nitelik ve unsurlar çok çeşitlidir. Taşınmazın yerleşim merkezlerine mesafesi, pazara mesafesi, ulaşım olanakları, ana yola mesafesi, toprak yapısı, turistik bölgelere, denize, göle, su kaynaklarına mesafesi, gelişmiş bölgelere, ticari bölgelere, imarlı bölgelere mesafesi, verimi, eğimi, elde edilebilecek kira getirisi değerine olumlu yahut olumsuz nitelikte etki edecek unsurlardır.

4. Varsa vergi beyanı

5. Kamulaştırma tarihindeki resmi makamlarca yapılmış kıymet takdirleri,

6. Arazilerde, taşınmaz mal veya kaynağın kamulaştırma tarihindeki mevkii ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri,

7. Arsalarda, kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değeri,

8. Yapılarda, resmi birim fiyatları ve yapı maliyet hesaplarını ve yıpranma payı,

9. Bedelin tespitinde etkili olacak diğer objektif ölçüleri