5 yıl içinde, kat irtifakından kat mülkiyetine geçilmezse, kat irtifakı sona erer mi?

Ülkemiz inşaat uygulamalarında, müteahhitlerin, inşaat yapacakları arsa üzerinde derhal "kat irtifakı" kurdukları gözlenmektedir. Bunun nedeni, arsa üzerinde bağımsız tapu düzenlenmesini sağlayarak alıcılara tapu vermek ve kendilerine finansman sağlamaktır. Bu çerçevede, kat irtifak tapusu sahibi alıcılarda, müteahhit firmanın inşaatı bitirememesi-gecikmesi halinde tapularını kaybedecekleri şeklinde ciddi kaygılar ortaya çıkmaktadır.

Bu kaygıların dayanağı, Kat Mülkiyeti Kanunun 48/3 fıkrasındaki düzenlemedir. Buna göre, ".. kat irtifakına konu olan arsa üzerinde bu irtifakın kurulması sırasında verilen plana göre 5 yıl içinde yapı yapılmazsa, maliklerden birinin istemi üzerine sulh hakimi gerektiğinde ilgilileri dinleyerek duruma göre kat irtifakının sona ermesine...... karar verir."

Ancak, Kanunun öngördüğü 5 yıllık süre, kat irtifakından kat mülkiyetine geçiş için zorunlu tutulan bir süre değildir. Bu süre, kat irtifakı kurulmuş bir arsa üzerinde yapının inşa edilmesi için konulmuş bir süredir. Kat irtifakı kurulmuş ve 5 yıl içinde inşaata başlanılmamışsa veya başlanılmış olan inşaat düşük seviyede ise kat irtifakı istek üzerine sona erecektir. Özetle, arsa üzerinde yapı yapılmış ise, irtifakın sona ermesi kural olarak mümkün değildir.