Giriş Kat Asansör Masrafları İçin Yasal Durum
Apartman yönetiminde en çok tartışılan konulardan biri, giriş kat asansör parası öder mi sorusudur. Bu konu hem yasal hem de pratik açıdan birçok belirsizliği beraberinde getirmektedir. Türk Medeni Kanunu ve Kat Mülkiyeti Kanunu çerçevesinde değerlendirildiğinde, asansör masraflarının paylaşımı konusunda net kurallar bulunmaktadır.
6570 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 20. maddesine göre, ortak giderler arsa payı oranında bölüştürülür. Ancak asansör gibi ortak tesislerden faydalanma durumuna göre farklı uygulamalar söz konusu olabilir. Mahkeme kararları ve yasal düzenlemeler ışığında, giriş kattaki dairelerin asansör masraflarına katılım yükümlülüğü belirli şartlara bağlıdır.
Asansör Kullanım Faydasına Göre Maliyet Paylaşımı
Giriş kat asansör parası öder mi sorusunun cevabı, büyük ölçüde kullanım faydasıyla ilişkilidir. Zemin katta bulunan daireler asansörden doğrudan faydalanmasalar bile, asansörün varlığının mülkün değerini artırdığı kabul edilmektedir. Bu nedenle tamamen muaf tutulmaları hukuki açıdan mümkün değildir.
Yargıtay kararlarına göre, asansör masrafları katlardan aldıkları faydaya göre paylaştırılabilir. Bu durumda zemin kat daha az pay alırken, üst katlar daha fazla pay öderler. Ancak bu uygulamanın geçerli olması için kat malikleri kurulunca alınmış bir karar bulunması gerekmektedir.
Kat Malikleri Kurulu Kararının Önemi
Asansör masraflarının paylaşımında kat malikleri kurulunun aldığı kararlar kritik önem taşır. Kurul, Kat Mülkiyeti Kanunu'nun verdiği yetkiyle ortak giderlerin farklı şekillerde paylaştırılmasına karar verebilir. Bu karar oybirliği ile alınması halinde bağlayıcı hale gelir.
Eğer özel bir karar alınmamışsa, giriş kat asansör parası öder mi sorusunun cevabı arsa payı oranındaki yükümlülük şeklinde olacaktır. Bu durumda zemin kat da diğer katlar gibi asansör masraflarına kendi arsa payı oranında katılmak zorundadır.
Asansör Montajı Sonrası Durum
Mevcut bir binaya sonradan asansör takılması durumunda farklı kurallar geçerlidir. Bu durumda asansör projesi tüm kat maliklerinin onayını gerektirir. Projeye onay vermeyen zemin kat malikleri, asansör masraflarından muaf tutulabilir.
Ancak bu muafiyet sadece asansörün kurulum masrafları için geçerlidir. Asansör montajından sonra oluşan işletme, bakım ve onarım giderleri için yine genel kurallar uygulanır. Çünkü asansörün varlığı binanın tümüne değer katar ve ortak alan sayılır.
Mahkeme Kararları ve İçtihatlar
Yüksek mahkeme kararları, asansör masrafları konusunda tutarlı bir çizgi izlemektedir. Yargıtay'ın yerleşmiş içtihadına göre, asansörden hiç faydalanmayan zemin kat daireleri bile tamamen muaf tutulamaz. Bu dairelerin en azından arsa payı oranında katkı sağlaması gerekmektedir.
Bazı mahkeme kararlarında ise fayda esasına göre farklılaştırılmış paylaşım kabul edilmiştir. Bu durumda zemin kat %10-20 oranında, birinci kat %30, ikinci kat %40 şeklinde artan oranlarda katkı sağlayabilir. Ancak bu tür uygulamaların geçerli olması için kat malikleri kurulunca karar alınması şarttır.
Apartman Yönetiminde Pratik Çözümler
Asansör masrafları konusunda yaşanan anlaşmazlıkları önlemek için apartman yöneticilerinin proaktif yaklaşım sergilemeleri önemlidir. Bu konuda şeffaf ve adil uygulamalar geliştirilmesi, tüm kat maliklerinin memnuniyetini artırır.
Modern apartman yönetimi yazılımları sayesinde asansör masraflarının kaydedilmesi, izlenmesi ve paylaşımının hesaplanması çok daha kolay hale gelmiştir. Bu tür teknolojik çözümler hem yöneticilerin işini kolaylaştırır hem de kat maliklerine şeffaf bilgi sunar.
Site ve apartman yönetiminde karşılaşılan bu tür karmaşık durumların çözümü için Konsiyon gibi profesyonel yazılım çözümlerinden fararlanmak, hem yasal uyumu sağlar hem de yönetim süreçlerini kolaylaştırır. Bu yazılımlar sayesinde asansör masrafları dahil tüm ortak giderler doğru şekilde hesaplanabilir ve adil bir şekilde dağıtılabilir.